2025-2027ko Etxebizitzaren Gida Plana
Eskutartean dugun formula honek, eskaintza handitu, prezioak eta eskariaren babesa orekatzeko hainbat politika bultzatu, pertsonak erdigunean jarri -bereziki gazteak-, galdutako orekak berreskuratu eta, azken finean, gizarteak etxebizitza arrazoizko baldintzetan eskuratzeko itxaropena berreskuratza bilatzen du. 2025-2027 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzaileak printzipio horiek ditu abiapuntu, eta estrategiak eta ekimenak lau jarduera-ardatz nagusiren inguruan egituratzen ditu:
1. Tenkatutako eremuak
Konponbideen bidean, lehen urratsa arazoaren existentzia onartzea da, eta horrek dakar, hain zuzen ere, tentsioan dauden eremuak izendatzea. Politika horren aplikazioan Euskadik duen ezaugarri bereizgarria da udalekiko akordioan oinarrituta dagoela. Aitorpenak berekin dakartza alokairuaren prezioak kontrolatzeko neurriak; maizterrei egonkortasun handiagoa eskaintzen dieten ezohiko luzapenak dituzten kontratuak zabaltzea, eta egoera hori gainditzeko funtsezkoa dena: etxebizitza esk aintza handitzeko hiru urteko planak, erakundeen arteko lankidetzan oinarrituta. Tokiko planak udalerrien akordioekin osatzen dira, beren pisuak alokairura ateratzen dituzten jabeentzako pizgarriak bereziki aplikatzen dituen fiskalitatearekin, pisu turistikoen mugaketarekin, eta Gaztelagun edo Bizigune bezalako programa publikoetan neurri berezien aplikazioarekin.
2. Lurzoruaren tramitazioa laburtu, arindu eta bideragarri egitea, hirigintza berrikuntzen bidez
Beharrezkoa dena ahalbidetzeko bideak honako hauek dira: Lurzoruaren, Etxebizitzaren eta Hirigintzaren arloko Premiazko Neurriei buruzko Legea edo Premiazko Neurriei buruzko Dekretua. Helburua da azkar eta erabakitasunez erantzutea bizitegi krisiko egoera berriari. Arau berriek udalek lurzoruaren kudeaketa arintzen, etxebizitza babestua eta eskuragarria mobilizatzen eta lurzoru erreserba estrategiko handi bat artikulatzen lagunduko dute. Eraberean erreforma hauek tentsioan dauden eremuetan betebeharrak ez errespetatzeagatiko zigorrak aplikatzeko ahalmena emago digute, eta klase ertainei laguntzeko programak baliatzeko gehienezko diru sarreren zabaltzea eta merkataritza lonjak eta erabiltzen ez diren industria espazioak bizitoki bihurtzen laguntzen duten neurriak eta tresnak jasotzen dituzte.
3. Lankidetza publiko pribatua alokairuko BOEak finantzatzeko
Baliabide gehiago erabili behar dira etxebizitza babestuen eta eskuragarrien eskaintza handitzeko eta hori posible da lankidetza publiko pribatuko tresna berriak sortuz, alokairuko etxebizitza babestuen arloan inbertsio ahalmen handiagoa lortzeko. Abian jarriko dugun lurzoru erreserba estrategikoarekin batera, etxebizitzarako gizarte funts handi bat egituratuko dugu, eta, horretarako, Europako Inbertsio Bankua, Kreditu Ofizialeko Institutua eta euskal bazkide inbertitzaileak izango ditugu oinarri, irauteko bokazioa eta konpromiso sozial egiaztatua dutenak.
4. Eraikuntzaren industrializazio prozesua bizkortzea
Hirurteko honetan abiaraziko ditugun erreformek eta baliabideek irismen mugatua izango dute, baldin eta eraikuntza sektorea eraldatzen ez badugu, modernizatzeko eta hainbat hamarkadaz geroztik jasaten dituen mugak gainditzeko. Horregatik, Plan honek eraikuntza sektorea bizitzen ari den industrializazio prozesu garrantzitsua lagundu eta sendotzea proposatzen du, estrategikotzat jotzen baitugu epeak aurrezteko, ingurumen inpaktuak eta lan arriskuak murrizteko eta kostuak murrizteko duen gaitasunagatik. Euskadik industria tradizio historikoa du, eta 2008ko finantza eta higiezinen krisiaren eragin larria jasan zuen eraikuntza sektorea ere baliatu izan du. Testuinguru horretan, industrializazio estrategia bat prestatu eta adostu nahi dugu, etxebizitza eskaintza handitzeko helburuak bete ahal izateko funtsezkoa den sektorea indartzeko.
2025-2027 aldirako Etxebizitza Bideratzeko Planak eta EAEko legegintzaldi honetako ekintza politikoak hiru oinarri politiko nagusi dituzte: erreformak, baliabideak eta akordioak. Hiru palanka handi horiek etxebizitzaren arloan dugun ibilbide orriaren funtsezko ezaugarri gisa aktibatzeak, eta eskaintzari nahiz eskariari eragiten dioten ekintzak konbinatuz egiteak, arazoak, konplexua izan arren, konponbiderik baduela frogatzea ahalbidetuko du.